محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ در تقویم رسمی ما، از ۲۴آبان تا یک هفته پس از آن را به نام «هفته کتاب و کتاب خوانی» نام گذاری کرده اند. به همین مناسبت، «شهرآرا» تصمیم گرفته است در روزهای باقی مانده از این هفته، هر روز، یک نویسنده یا مترجم، یک کتاب، یک ناشر، یک کتاب فروشی و یک کتابخانه مشهد را، هرچند مختصر، معرفی کند.
او را باید یک مترجم جوان کاردرست نامید و، هم زمان، یک منتقد درست و حسابی فیلم که در مجلات سینمایی قلم میزند. امیر خضرایی منش (ت. ۱۳۶۶) در مسیرهایی گام برمی دارد که با یکدیگر تلاقی دارند. بهتر است او را یک فیلم بین و فیلم باز حرفهای بدانیم که فعالیت هایی، چون ترجمه و نقد را در همین وادی انجام میدهد.
اگر شما هم اهل فیلم و سینما بوده باشید و در همین دنیا سیر کرده باشید، حتما دو کتاب این منتقد و مترجم مشهدی را که در سالهای اخیر منتشر شده است دیده یا خوانده اید؛ کتابهایی که خود ارزش سینمایی بسیاری دارند: یکی «هیچکاک فلسفی: 'سرگیجه' و اضطرابهای بی خبری» و دیگری «وسترنهای هالیوودی و اسطوره آمریکایی: اهمیت هوارد هاکس و جان فورد برای فلسفه سیاسی» که هر دو را نشر مشهدی «تگ» منتشر کرده است. خضرایی منش همچنین درس گفتارهایی درباره فیلم دیدن ارائه میکند، درس گفتارهایی که نشان میدهد فیلم دیدن هم اصولی دارد که براساس آنها باید فیلم ببینیم.
«شاهنامه» فردوسی و «ایلیاد» هومر، در جایگاه برجستهترین آثار ادبی قالب حماسه، چه ویژگیهای مشترکی دارند؟ شاید از این مهم تر، چه تفاوتهایی میتوان بین این دو اثر ادبی جاودانه پیدا کرد، و منشأ این تفاوتهای احتمالی را در کجا باید جست وجو کرد. چرا میشود گفت «شاهنامه»، درقیاس با دیگرآثار حماسی دنیا، و ازجمله «ایلیاد»، چند سروگردن بالاتر است و تبدیل شده به نمادی از هویت ایران و ایرانی؟
این سؤالها همانهایی است که پاسخشان را ممکن است در کتاب «شاهنامه و ایلیاد» پیدا کنیم. دکتر علیرضا قیامتی، از استادان زبان و ادبیات فارسی که بیشتر به شاهنامه پژوهی میپردازد، در اثر تازه خود، این دو کتاب را مقایسه کرده است. او، در این کتاب، ازجمله میگوید که چرا «شاهنامه» از «ایلیاد» ملیتر است و چرا این اثر سترگ برآیند هویت ایرانی است. «شاهنامه و ایلیاد» را انتشارات مشهدی «طنین قلم»، به تازگی، در ۲۱۴صفحه و با قیمت ۲۹۰ هزار تومان روانه بازار کرده است.
رمان، سینما و تئاتر، آموزش، شعر، روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ، جغرافیا، پزشکی، همه، از حوزههای فعالیت کمابیش گسترده نشر «ترانه» اند، یکی دیگر از ناشران مشهدی که هم اکنون، با مدیریت محسن آریاکیان، در یکی از محلهها و پاتوقهای قدیمی کتاب، یعنی در میدان سعدی، در طبقه همکف پاساژ خاطره انگیز «مهتاب»، فعالیت میکند. نشر «ترانه» از سال ۱۳۹۲ فعالیتش را آغاز کرده و تا امروز، به ویژه در همکاری با مؤلفان و نویسندگان همشهری، آثار مهمی نشر داده است.
ترجمه رمانهای «سفر به اعماق آمازون» (اثری از ژول ورن) و «شماره صفر» (اثری از اومبرتو اکو)، نمایشنامههایی از اوژن یونسکو، و همچنین سی ودو داستان کوتاه تحت عنوان «عشق سالهای دور» به قلم حسین مخملباف ازجمله کارهایی است که نشر ترانه در این سالها منتشر کرده است. این ناشرْ وبسایت تروتمیزی هم دارد که به نشانی taranehpub.com دردسترس است و در آن آثار خود را بی واسطه و با تخفیفهای ویژه عرضه میکند.
پاساژ «مهتاب» در خیابان سعدی مشهد کتاب فروشیهای بسیاری را در دل خود جا داده است که شاید امروز بیشتر به فروش کتابهای آموزشی مشغول باشند، اما کتاب فروشیهای باسابقه و منحصربه فردی هم دربینشان دیده میشوند که هرکدام از یک منظر ویژه اند. یکی از این کتاب فروشیها «هیواد» است؛ و آنچه «هیواد» را متمایز میکند این است که تنها کتاب فروش افغانستانی در مشهد است.
عبدالوهاب واعظی، که در رشته ادبیات عربی در دانشگاه فردوسی مشهد درس خوانده، بعد از پایان دوره کارشناسی، به کتاب فروشی روی آورده و حالا حدود ۲۳ سال است که در مشهد به این حرفه مشغول است. از این مدت، او تقریبا پانزده سال را در پاساژ «مهتاب» به سر برده است. اگر برای شما هم نام این کتاب فروشی جالب است، باید بگوییم که «هیواد» یک واژه پشتوست به معنای «وطن». واعظی، همچنین، مدیریت انتشارات «بدخشان» را هم برعهده دارد، نشری که با هدف چاپ و توزیع کتابهای نویسندگان افغانستانی در ایران تأسیس شده است.
کتابخانه عمومی «قائمیه»، که با همکاری مردم فرهنگ دوست محله پنجتن در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد، حالا به یکی از پررفت وآمدترین و محبوبترین پاتوقهای فرهنگی در دل محله شهید قربانی (پنجتن ۵۴) تبدیل شده است.
طبق آمار، این کتابخانه اکنون ۱۷۴۶۸ منبع دراختیار دارد که از این تعداد ۱۸۴۰ منبع مختص کودکان و نوجوانان است. («قائمیه» حدود ۸۰ منبع جدید را هم فقط طی ماه گذشته به کتابهای خود اضافه کرده است.) این کتابخانه ۸۰۰ عضو دارد که بیش از ۷۵درصد آنها عضو فعال اند. همچنین، حدود ۸۰درصد اعضا را کودکان و نوجوانان رده سنی ۶ تا ۱۶ سال تشکیل میدهد.
کتابخانه «قائمیه»، از اول هفته تا چهارشنبه، از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰، و پنجشنبه ها، از ساعت ۸ تا ۱۳:۳۰، میزبان شماست. درضمن، این مکان، برای راحتی مادران، به یک سالن بازی برای کودکان هم مجهز است. با مراجعه به سایت سامانه یکپارچه مدیریت کتابخانههای عمومی، میتوانید از اخبار «قائمیه» هم آگاه شوید.